Glaskunst in Heerenveen
Lindegracht 23
2023 © Atelier GlassJohs foto rechts: voormalig bankgebouw, bron: website St. Historie H'veen
In de jaren dertig van de vorige eeuw wordt aan de Lindegracht een pand gebouwd in opdracht van de Noord-Friesche Middenstandsbank. De architect is L. Reinalda. Het is een sober pand geworden, in de stijl van de Nieuwe Haagse School. Er zijn kenmerkende baksteen-ornamenten en er is een in de gevel geïntegreerde natuurstenen brievenbus. In de zijgevel is een glas in lood raam aangebracht bestaande uit vier gelijke langwerpige panelen (foto links). Ontwerper en uitvoerder zijn niet bekend. De figuratie vertoont kenmerken van De Stijl. Kunstenaars als Piet Mondriaan, Bart van der Leck, Gerrit Rietveld en Theo van Doesburg maakten deel uit van deze kunstrichting. In 1921 heeft Van Doesburg ramen ontworpen voor de (voormalige) Rijkslandbouwwinterschool in Drachten, die qua ontwerp sterk verwant zijn (foto rechts). Ongetwijfeld was de ontwerper van het raam in het bankgebouw geïnspireerd door Van Doesburg. Op De Stijl-motieven is vaak gepreludeerd. Het resultaat komt binnen en buiten helaas niet tot zijn recht: buiten vanwege het aangrenzende smalle steegje waar het daglicht nauwelijks het raam bereikt; binnen doordat de treden van de trap het zicht op het raam belemmeren. Tot begin jaren negentig is er een bank in gevestigd geweest. Van 1993 tot 2013 is Lindegracht 23 het kantoor van verzekeraar Univé. Daarna raakt het pand enigszins in verval, evenals het glas in lood in de zijgevel. Anno 2023 wordt het nog wel bewoond, maar de kantoorruimte staat leeg. Niettemin is het raam de moeite waard, met de kenmerken van kunstbeweging De Stijl.