Uit Sneek komt de opdracht voor het maken van twee ramen, formaat bovenlicht. Een mooi voorbeeld van de Nederlandse Art-Deco, een bloem- en bladmotief met zwierige ranken. Cliënt heeft een bestaand ontwerp zelf aangepast, en na een enkele technisch noodzakelijke aanpassing is het definitieve ontwerp klaar, zie tekening hierboven.
Er gaan twee ramen gemaakt worden van 710 x 430 mm.
Rondingen in het interieur komen terug in het ontwerp.
Het motief komt in meer varianten voor, hier in Friesland vinden we het onder andere in Franeker in het Eise Eisinga Planetarium-museum, op een breder uitgewerkt formaat:
Er gaan een tiental glassoortern verwerkt worden. Sommige soorten komen uit eeuwenoude ramen, zoals het blauw-achtige kathedraalglas onderin en het effen lichtgroene glas in de rand. Motief en deels het glas zijn dus van ruim 100 jaar geleden. Dat zal mooi passen straks in een huis uit dezelfde periode.
Glas: Kathedraal, Water- en Antiek
- 3 soorten groen
- 2 soorten blauw
- 2 soorten kleurloos
- 2 tinten rose
- 1 geel
Cliënt bezoekt het atelier om het glaspakket te bekijken. Krijgt het raam straks een zonnige plaats? Moet er (veel) licht doorheen blijven komen? Moet er doorheen gekeken kunnen worden? Na enig vergelijken is er de goedkeuring. Het snijden kan beginnen.
Een tekening met genummerde glasdelen ligt op de werktafel. Een deel van het glas is gesneden. De glasdelen worden voorzien van hetzelfde nummer, noodzakelijk om de positie terug te vinden. Zeker in dit ontwerp met twee spiegelbeeldige helften: glas heeft een voor- en een achterkant, het is wel de bedoeling dat alle voorkanten aan één zijde komen.
Het ontwerp bestaat uit zo'n 100 glasdelen. De opdracht omvat twee dezelfde ramen; het glassnijden voor raam 1 en 2 gebeurt in één run. De voorraad voor raam 2 wordt apart gelegd.
De randen worden voorzien van 14 mm Y-lood, noodzakelijk om de ramen in dubbelglas te kunnen vatten.
Vóór het loodzetten worden de glasdelen geslepen.
De vele krommingen zijn lastig bij het zetten. Des te belangrijker is het zorgvuldig te slijpen, de juiste pasvorm maakt het loodzetten makkelijker.
Er wordt voornamelijk 6 mm H-lood gebruikt. Voor de stevigheid kiezen we voor de verticalen links en rechts van het midden voor 8 mm H-lood met staalinleg.
Na het loodzetten volgt het solderen. De procedure wordt herhaald voor raam 2. Het ziet er al veelbelovend uit.
De ramen zijn nu gepatineerd en behandeld met anti-oxidatie. Ze hebben het atelier verlaten, het is nu de beurt aan Fa. Balink om ze in dubbelglas te plaatsen.
Een deel is voorzien van kleurloos waterglas. Het effect, hier toevallig ontstaan door mijn werkstuk 'Pinksteren', stemt me blij.
Balink heeft op zijn beurt de behandeling uitbesteed aan De Wolk Glas B.V. in Bolsward. Het plaatsen in dubbelglas is vakkundig gebeurd. Buitenzijde 5mm, binnenzijde 4 mm dikte. Totaal van het pakket 24 mm.
Het project is een complete Friese aangelegenheid geworden: opdrachtgever en plaats van installatie Sneek, ontwerp uit Franeker, Atelier in Heerenveen, dubbelglas uit Heerenveen / Bolsward.
Colofon
2 ramen 710x430 mm in thermopane.
stijl: Hollandse Art-Deco, techniek: glas in lood
aantal glasdelen: ca. 100 per raam in 10 soorten
standplaats: Sneek
Colofon
raam voor tussendeur 535 x 415 mm, glas in lood met tiffany in het centrum
lood 6mm, kader 8 mm staallood
90 glasdelen, kathedraal-, water- & antiekglas
standplaats: Sneek